Navigatie overslaan

Zaal van de Helden

cir­ca 2900 voor Chris­tus – 800 na Christus

Wie zijn onze helden? 

Vertellen over vroeger, over wat je hebt meegemaakt en waar je vandaan komt. Wie doet dat niet? Het hebben van een geschiedenis en het vertellen van verhalen is voor veel mensen belangrijk. Je hebt persoonlijke, maar ook gedeelde verhalen waar je zo nu en dan aan wordt herinnerd. Zo komen onze helden terug in de namen van straten, pleinen en gebouwen. Recente helden, maar ook helden van lang geleden. 

  • Zaal van de Helden

    Wie zijn onze helden? 

    Vertellen over vroeger, over wat je hebt meegemaakt en waar je vandaan komt. Wie doet dat niet? Het hebben van een geschiedenis en het vertellen van verhalen is voor veel mensen belangrijk. Je hebt persoonlijke, maar ook gedeelde verhalen waar je zo nu en dan aan wordt herinnerd. Zo komen onze helden terug in de namen van straten, pleinen en gebouwen. Recente helden, maar ook helden van lang geleden. 

    In de prehistorie gebeurt iets vergelijkbaars. Niet met straten, maar met grafheuvels. Bijzondere mensen krijgen een grafheuvel: grootse monumenten om een persoon te herdenken. Ze zijn gevuld met speciale grafgiften: spullen die mee begraven worden. Zo worden prehistorische helden herdacht en wordt een gedeelde geschiedenis gevierd.  

    Maar normen en waarden veranderen. Wie ooit een held was, kan zomaar een schurk worden. In de prehistorie hebben ze daar een oplossing voor. De grafheuvel verandert mee: er wordt regelmatig een nieuwe held in begraven, het verhaal dat erbij wordt verteld verandert, of een heuvel wordt simpelweg gesloopt. En wat doen wij als een held van diens voetstuk valt? Passen we het verhaal aan, kiezen we nieuwe helden of gaan we door zonder helden?  

Audio­trans­crip­ties

  • Kern­ob­ject – Bron­zen zwaard

    Bij dit kernobject kun je informatie beluisteren. Het object voelen gaat helaas niet. Hier rust een machtige strijder die respect verdient! Dat verhaal hoort bij de grafheuvel waaruit deze spullen komen. In deze vitrine liggen een zwaard, een bijl, gouden haarsieraden, een vuurslag en prachtige vuurstenen pijlpunten. Ze horen bij het graf in Drouwen, Drenthe, en dateren uit circa 1600 voor Christus. Dat er een zwaard is gevonden, is heel bijzonder, want niet in elk graf ligt naast de overledene een zwaard. Deze persoon was belangrijk en moet je zeker niet vergeten, geeft de grafheuvel aan. 

    Het zwaard is 33 centimeter lang en gemaakt van brons. Het is kopergroen en bruin van kleur. Waarschijnlijk is het handvat, vergaan, en is dit alleen nog het snijvlak van het zwaard. Ook dat is in de loop der tijd verouderd: aan weerszijden zijn kleine stukjes afgebrokkeld. In het midden van het snijvlak is een opstaande rand van onderaan tot in de punt, aan beide kanten van de rand loopt het schuin af tot dunne scherpe snijranden. De kant van het snijvlak dat in het handvat zat, is breder dan de rest en heeft een ronde bovenkant. Hierop zitten ronde bolletjes die in het, meestal houten, handvat van het zwaard werden geklemd. Zwaarden zijn nog maar net uitgevonden als dit exemplaar meegaat in het graf. 

    Bij de al genoemde voorwerpen, ligt ook nog een heel bijzondere. Dat is een toetssteen. Je kunt daarmee de zuiverheid van goud testen en de waarde van gouden voorwerpen bepalen. En heb je die kennis, dan heb je macht.

  • Tas­t­ob­ject – Sikkel

    Dit is een tastobject. Dit object mag je voelen.  

    Dit is een replica van een vuurstenen sikkel, je mag er aan voelen. Hij heeft een platte driehoekige vorm met afgeronde hoeken en de lange zijde is iets gebogen. De sikkel is ongeveer 12,5 centimeter lang en 6,5 centimeter breed. De echte is gebruikt om plaggen grond mee af te snijden. Groot is de sikkel niet. Bedenk je hoeveel werk het is om hiermee tot wel 400 vierkante meter heide te plaggen, nodig om een grafheuvel mee te bouwen.  
     

    Vuurstenen sikkels worden in Nederland voor het eerst gebruikt in de Bronstijd. Deze typisch gekromde gereedschappen worden hoogstwaarschijnlijk uit Scandinavië geïmporteerd. De handvatten, meestal van hout, die sikkels soms hadden, zijn niet bewaard gebleven. Men gebruikt ze bijvoorbeeld om granen en allerlei grassen te snijden en ook om zoden te snijden. De glans die de sikkels hebben, wijst op dit gebruik.